Tôi là một đứa con gái không đẹp!
Tôi biết mình không đẹp từ tuổi mười sáu - cái tuổi bắt đầu biết... soi gương. Chẳng trách mà ba cứ thỉnh thoảng lại lén nhìn tôi, rồi lắc đầu, quay mặt. Còn mẹ, bắt gặp cái lắc đầu của ba, cũng thở ra, mắt rượi buồn...
Bảo rằng tôi không đẹp là nói... cho oai. Thực tình tôi xấu. Xấu đến mức "ma chê quỷ hờn" chưa thì tôi không rõ, bởi tôi chưa bao giờ dám đứng lâu để "thưởng thức" dung nhan mình trước gương. Tôi không thích - nếu không muốn nói là căm thù - những chiếc gương. Mà, hình như cũng đã lâu, nhà tôi không có gương. Vật dụng trong nhà ba mẹ sắm đủ thứ - trừ gương. Về điểm này, bao giờ ba mẹ cũng đạt được "nhất trí cao", khỏi bàn!
Tôi thích văn học, nhưng tôi không thích nhà văn Nam Cao, càng không thích truyện "Chí Phèo" của Nam Cao. Của đáng tội, động cơ "không thích" này hoàn toàn mang tính riêng tư. Văn Nam Cao hay, tôi biết thế. Ông chỉ có mỗi tội đã "đẻ" ra Chí Phèo. Nói đến Chí Phèo, người ta lập tức nhớ ngay Thị Nở. Ác thay, tên tôi cũng là Thị Nở - Trương Thị Nở. Lúc sinh tôi, ba mẹ - hoặc là vô tình, hoặc là... chưa đọc Nam Cao - nên mới nhè đặt cho tôi cái tên tai hại ấy. Cũng không thể trách ba mẹ. Chị tôi - Trương Thị Hoa, và tôi - Trương Thị Nở. "Hoa" thì phải "nở". Đúng. Còn chuyện cái cô "Thị Nở" của cụ Nam Cao lò dò... đầu thai nhằm nhà tôi thì ba mẹ chẳng biết chẳng có lỗi gì...
Tôi học không đến nỗi nào. Có dở cũng là... lớp phó học tập. Nhưng cái oai hờ ấy không cứu nổi tôi thoát khỏi sự châm chọc của lũ bạn nhất quỷ nhì ma. Có chuyện bất bình, chúng lại nhấm nháy, độc địa ngâm nga:
Trông xa thì tưởng Thuý Kiều
Lại gần mới hóa... người yêu Chí Phèo
Thơ gì mà đểu! Tức muốn... trào cơm, nhưng chẳng có cớ để nói, bởi ra miệng thì có khác chi "lạy ông tôi ở bụi này"...
Chuyện đau đầu chưa phải đã hết!
Gã lớp trưởng lớp tôi tên Chí, Nguyễn Hải Chí. Tên hắn trùng tên cúng cơm của họa sĩ Choé, chuyên vẽ tranh biếm. Thật tình, tôi mặc xác việc hắn trùng tên với họa sĩ, thi sĩ, bác sĩ... hay gì sĩ đi nữa Tôi chỉ bực việc hắn trùng tên với... Chí Phèo. Công bằng mà nói, hắn cao to, đẹp trai, học hành giỏi giang, tóm lại chẳng "bà con chi" với Chí Phèo. Nhưng tính hắn thật... quá quắt. Bọn bạn gọi tôi "Thị Nở" khiến tôi nổi cục, còn gọi hắn là "Chí Phèo" hắn lại cứ... cười khì! Hình như hắn khoái cái tên "Chí Phèo" lắm lắm và càng khoái hơn chuyện "Chí Phèo" và "Thị Nở" bị... cặp đôi! Cái màu "cà tửng" của ông họa sĩ trứ danh kia lây sang hắn bằng đường nào tôi không hiểu. Giá mà hắn cũng bực dọc, cũng nổi khùng ắt tôi còn có đường vớt vát. Đằng này, khốn khổ, nghe lời trêu ghẹo của đám bạn tôi đã muốn phát điên, thêm bộ điệu cười cười khiến tôi lộn tiết! "Vèo" một phát, cây thước kẻ bay vù, phang trúng vai hắn. Đám bạn cười ré. Hắn ôm vai nhăn nhó. Ấy vậy mà vẫn chưa thôi, còn làm bộ lịch sự, cúi nhặt thước, đưa đến tận bàn... Dễ ghét! Tâm lý hả hê vừa thoáng qua chợt ngấm. Tôi những muốn lồng lên, băm vằm hắn cho hả giận. Nhưng vô phương! Tôi chỉ có thể "băm" hắn bằng... nước mắt. Nước mắt tôi trào ra, nhỏ giọt nhòe nhoẹt cả trang vở. Vũ khí ấy xem ra lợi hại. Giọng cười đám bạn tắt ngấm. Nụ cười của hắn cũng tắt ngấm. Hắn khổ sở, vụng về, lóng ngóng như anh nông dân quen ở trần nay phải... thắt cà vạt, mặc comlê! Chờ đám bạn lảng đi, hắn rón rén lại gần, xìa cho tôi mảnh giấy. Tôi quay mặc, nhưng mảnh giấy cứ tần ngần, trêu người khiến tôi không thể... không liếc! Loáng thoáng một hàng chữ, to như quả trứng ngỗng: " Mình xin lỗi!". Hứ, lại còn xin lỗi! Ai thèm...
Tôi vùi đầu vào học. Năm cuối cấp, bài vở dồn ứ. Tôi học như để "trả thù đời". Thây cha cái chuyện "Thị Nở Thị Búp". Hãy đợi đấy, đậu đại học rồi hẵng hay! Cái "sổ đen" dài dằng dặc của tôi bây giờ - ngoài tên... ông Nam Cao - thì hắn, thằng cha lớp trưởng, đứng đầu danh sách! Tôi học và học. Trăm thứ hầm bà lằng phải học. Ôn thi đòi hỏi cả kiến thức cũ lẫn mới. May, kiến thức nền tôi vững nên chẳng nhọc nhằn mấy. Suốt cả năm lớp mười, mười một tôi chỉ biết học, không cơhi bời phất phơ như lũ bạn "Thúy Kiều". Con trai ư? Tôi chẳng thèm để ý (đúng hơn, chẳng tên nào... thèm để ý đến tôi!). Việc ấy lại hóa hay. Ừ, cứ cho tôi là Thị Nở, thì đã sao? Tôi xấu như Thị Nở, nhưng tôi dứt khoát không chịu đần như Thị Nở, và Thị Nở tôi cũng cóc cần một gã Chí Phèo - ngay cả loại "Chí Phèo" học giỏi, đẹp trai như... tên lớp trưởng không đội trời chung chẳng hạn. Dạo này, hắn có vẻ đổi tính. Hắn cũng gầy rạc đi vì học, nhưng công tác cán bộ lớp hắn vẫn làm tốt. Hắn còn mẫn cán đến mức... làm thay cả việc của tôi. "Lấy điểm chuộc tội" đây mà! Thây kệ! Tôi phớt lờ, như không thèm quan tâm. Hắn là kẻ thù số một. Tôi không bao giờ quên điều đó, mặc dù, thỉnh thoảng, tôi bắt gặp hắn len lén nhìn tôi với đôi mắt hối lỗi, khẩn cầu...
Tôi biết mình không đẹp từ tuổi mười sáu - cái tuổi bắt đầu biết... soi gương. Chẳng trách mà ba cứ thỉnh thoảng lại lén nhìn tôi, rồi lắc đầu, quay mặt. Còn mẹ, bắt gặp cái lắc đầu của ba, cũng thở ra, mắt rượi buồn...
Bảo rằng tôi không đẹp là nói... cho oai. Thực tình tôi xấu. Xấu đến mức "ma chê quỷ hờn" chưa thì tôi không rõ, bởi tôi chưa bao giờ dám đứng lâu để "thưởng thức" dung nhan mình trước gương. Tôi không thích - nếu không muốn nói là căm thù - những chiếc gương. Mà, hình như cũng đã lâu, nhà tôi không có gương. Vật dụng trong nhà ba mẹ sắm đủ thứ - trừ gương. Về điểm này, bao giờ ba mẹ cũng đạt được "nhất trí cao", khỏi bàn!
Tôi thích văn học, nhưng tôi không thích nhà văn Nam Cao, càng không thích truyện "Chí Phèo" của Nam Cao. Của đáng tội, động cơ "không thích" này hoàn toàn mang tính riêng tư. Văn Nam Cao hay, tôi biết thế. Ông chỉ có mỗi tội đã "đẻ" ra Chí Phèo. Nói đến Chí Phèo, người ta lập tức nhớ ngay Thị Nở. Ác thay, tên tôi cũng là Thị Nở - Trương Thị Nở. Lúc sinh tôi, ba mẹ - hoặc là vô tình, hoặc là... chưa đọc Nam Cao - nên mới nhè đặt cho tôi cái tên tai hại ấy. Cũng không thể trách ba mẹ. Chị tôi - Trương Thị Hoa, và tôi - Trương Thị Nở. "Hoa" thì phải "nở". Đúng. Còn chuyện cái cô "Thị Nở" của cụ Nam Cao lò dò... đầu thai nhằm nhà tôi thì ba mẹ chẳng biết chẳng có lỗi gì...
Tôi học không đến nỗi nào. Có dở cũng là... lớp phó học tập. Nhưng cái oai hờ ấy không cứu nổi tôi thoát khỏi sự châm chọc của lũ bạn nhất quỷ nhì ma. Có chuyện bất bình, chúng lại nhấm nháy, độc địa ngâm nga:
Trông xa thì tưởng Thuý Kiều
Lại gần mới hóa... người yêu Chí Phèo
Thơ gì mà đểu! Tức muốn... trào cơm, nhưng chẳng có cớ để nói, bởi ra miệng thì có khác chi "lạy ông tôi ở bụi này"...
Chuyện đau đầu chưa phải đã hết!
Gã lớp trưởng lớp tôi tên Chí, Nguyễn Hải Chí. Tên hắn trùng tên cúng cơm của họa sĩ Choé, chuyên vẽ tranh biếm. Thật tình, tôi mặc xác việc hắn trùng tên với họa sĩ, thi sĩ, bác sĩ... hay gì sĩ đi nữa Tôi chỉ bực việc hắn trùng tên với... Chí Phèo. Công bằng mà nói, hắn cao to, đẹp trai, học hành giỏi giang, tóm lại chẳng "bà con chi" với Chí Phèo. Nhưng tính hắn thật... quá quắt. Bọn bạn gọi tôi "Thị Nở" khiến tôi nổi cục, còn gọi hắn là "Chí Phèo" hắn lại cứ... cười khì! Hình như hắn khoái cái tên "Chí Phèo" lắm lắm và càng khoái hơn chuyện "Chí Phèo" và "Thị Nở" bị... cặp đôi! Cái màu "cà tửng" của ông họa sĩ trứ danh kia lây sang hắn bằng đường nào tôi không hiểu. Giá mà hắn cũng bực dọc, cũng nổi khùng ắt tôi còn có đường vớt vát. Đằng này, khốn khổ, nghe lời trêu ghẹo của đám bạn tôi đã muốn phát điên, thêm bộ điệu cười cười khiến tôi lộn tiết! "Vèo" một phát, cây thước kẻ bay vù, phang trúng vai hắn. Đám bạn cười ré. Hắn ôm vai nhăn nhó. Ấy vậy mà vẫn chưa thôi, còn làm bộ lịch sự, cúi nhặt thước, đưa đến tận bàn... Dễ ghét! Tâm lý hả hê vừa thoáng qua chợt ngấm. Tôi những muốn lồng lên, băm vằm hắn cho hả giận. Nhưng vô phương! Tôi chỉ có thể "băm" hắn bằng... nước mắt. Nước mắt tôi trào ra, nhỏ giọt nhòe nhoẹt cả trang vở. Vũ khí ấy xem ra lợi hại. Giọng cười đám bạn tắt ngấm. Nụ cười của hắn cũng tắt ngấm. Hắn khổ sở, vụng về, lóng ngóng như anh nông dân quen ở trần nay phải... thắt cà vạt, mặc comlê! Chờ đám bạn lảng đi, hắn rón rén lại gần, xìa cho tôi mảnh giấy. Tôi quay mặc, nhưng mảnh giấy cứ tần ngần, trêu người khiến tôi không thể... không liếc! Loáng thoáng một hàng chữ, to như quả trứng ngỗng: " Mình xin lỗi!". Hứ, lại còn xin lỗi! Ai thèm...
Tôi vùi đầu vào học. Năm cuối cấp, bài vở dồn ứ. Tôi học như để "trả thù đời". Thây cha cái chuyện "Thị Nở Thị Búp". Hãy đợi đấy, đậu đại học rồi hẵng hay! Cái "sổ đen" dài dằng dặc của tôi bây giờ - ngoài tên... ông Nam Cao - thì hắn, thằng cha lớp trưởng, đứng đầu danh sách! Tôi học và học. Trăm thứ hầm bà lằng phải học. Ôn thi đòi hỏi cả kiến thức cũ lẫn mới. May, kiến thức nền tôi vững nên chẳng nhọc nhằn mấy. Suốt cả năm lớp mười, mười một tôi chỉ biết học, không cơhi bời phất phơ như lũ bạn "Thúy Kiều". Con trai ư? Tôi chẳng thèm để ý (đúng hơn, chẳng tên nào... thèm để ý đến tôi!). Việc ấy lại hóa hay. Ừ, cứ cho tôi là Thị Nở, thì đã sao? Tôi xấu như Thị Nở, nhưng tôi dứt khoát không chịu đần như Thị Nở, và Thị Nở tôi cũng cóc cần một gã Chí Phèo - ngay cả loại "Chí Phèo" học giỏi, đẹp trai như... tên lớp trưởng không đội trời chung chẳng hạn. Dạo này, hắn có vẻ đổi tính. Hắn cũng gầy rạc đi vì học, nhưng công tác cán bộ lớp hắn vẫn làm tốt. Hắn còn mẫn cán đến mức... làm thay cả việc của tôi. "Lấy điểm chuộc tội" đây mà! Thây kệ! Tôi phớt lờ, như không thèm quan tâm. Hắn là kẻ thù số một. Tôi không bao giờ quên điều đó, mặc dù, thỉnh thoảng, tôi bắt gặp hắn len lén nhìn tôi với đôi mắt hối lỗi, khẩn cầu...