Tuổi
mới lớn bỗng nhiên "trở chứng"
Thấy con gái đóng chặt cửa phòng từ sáng đến chiều, kêu mệt,
không ăn uống, người mẹ tìm mọi cách thuyết phục nhưng cô bé nhất định không ra
khỏi phòng, cũng không cho mẹ biết lý do.
Tuổi dậy thì có rất nhiều biến động, lòng tự ái, tự trọng
rất cao, muốn khẳng định để người khác biết mình là ai trong xã hội, muốn mọi
người tôn trọng như người lớn.
Chị gọi điện cho chồng về thuyết phục được con ra, nhưng câu
trả lời vẫn là sự im lặng và khuôn mặt vô hồn của con.
Nỗi buồn không tên
“Trước thì nó thích làm những điều mình muốn, quậy phá để gây sự chú ý, luôn
chống đối cha mẹ và đua đòi bạn bè. Nay bỗng dưng nó quay ra... chán. Mở miệng
kêu chán, ăn chán, nói năng càng chán. Tôi không biết phải làm gì khi nhìn đứa
con đang tuổi lớn biến thành bóng vô hồn thiếu sinh khí”. Chị Phượng Nga, khu
tập thể Văn Chương, Đống Đa, Hà Nội buồn bã nói về Bích, cô con gái “rượu” của
mình.
Sau rất nhiều buổi tìm hiểu, lên blog của con, qua các cuộc điện thoại tâm sự
của con với bạn bè, cuối cùng anh chị ngã ngửa khi biết lý do con mình chán là
vì trót sinh ra... là con nhà giàu. Hóa ra, chỉ vì một câu nói của một cậu bạn
trai mà Bích để ý “cậu thì biết gì, mở mắt ra đã sống trong nhung lụa, hiểu thế
quái nào được đời”. Từ đó, con bé “mặc cảm”, không biết phải ứng xử với người
bạn mình thích như thế nào. Càng chứng minh một điều gì đó, càng bị chê là “cậu
ấm, cô chiêu, thả ra ngoài đời không làm gì nên hồn”; Bích càng bị ức chế, bị
mất điểm và trở nên không thiết gì học hành, ăn chơi nữa...
Còn nỗi buồn của Thắng, học sinh trường THPT Kiến An, Hải Phòng là hay bị bố mẹ
la mắng. Từ một học sinh có học lực khá, điểm của Thắng bỗng tụt xuống mức
trung bình, thái độ học hành chểnh mảng, có những hành động bất cần. Cô chủ
nhiệm kiên trì hỏi han, đồng cảm, Thắng tâm sự: “Trong con mắt của bố mẹ, em là
đứa con vô tích sự. Mẹ rất hay để ý và chê em không bằng ai, hay chì chiết nói
em là giống bố rồi cũng chẳng ra gì. Thương mẹ, nhiều khi em muốn học để mẹ vui
lòng nhưng khi nghĩ lại những lời nói của mẹ, em không muốn học nữa. Em chỉ
muốn bỏ hết, vào Đắk Lắk trồng cà phê với chú em, lập nghiệp trong đó, cho
khuất mắt mẹ em”.
Cùng nỗi buồn với Thắng, Trúc Linh ở khu tập thể Giảng Võ, Hà Nội luôn mặc cảm
về hình dáng của mình, nhất là khi mẹ nói “tránh ra chỗ khác cho đỡ vướng”, “ăn
vừa vừa thôi, không đủ tiền mua quần áo đâu”. Linh biết, mẹ có nhiều điều không
hài lòng trong cuộc sống gia đình, nhưng em là con gái, rất cần sự cảm thông và
dạy dỗ của mẹ. Nhưng mỗi lần ở gần, Linh lại sợ bị mẹ chê... Một lần, do quá
buồn chuyện không được chọn đi thi học sinh giỏi Lý, lại bị mẹ chê trách, Linh
đã viết thư và uống một vốc thuốc ngủ. May là cậu em của Linh phát hiện kịp
thời...
Bước qua khủng hoảng
Không ít bậc cha mẹ gặp khó khăn trong việc không hiểu sao bỗng nhiên con mình
trở chứng. Nhiều cha mẹ quá bận rộn với công việc, không có thời gian ở gần,
tâm sự, tìm hiểu tâm tư của con. Thậm chí, mẹ của Bích cho rằng “nó sướng quá
hóa dại, có thiếu thốn gì đâu mà bỗng dưng rồ dại chỉ vì không được biết cảm
xúc của một đứa con gia đình khó khăn để phấn đấu. Trong khi con người ta không
có tiền để ăn học, thì con nhà này tự nhiên thích làm kẻ túng thiếu. Không hiểu
nó còn muốn gì nữa...”.
Theo các nhà nghiên cứu về tâm lý tuổi mới lớn, đa số các em ở độ tuổi này đều
gặp những rắc rối về vóc dáng, trọng lượng, lối ăn uống vô độ hay những cảm xúc
đầu đời mới lạ. Nhiều em biểu lộ sự chán nản, buồn bã đối với vấn đề mình đang
phải đương đầu. Một số em lại không dám nói ra những băn khoăn gặp phải, cần sự
giúp đỡ nhưng không biết phải nói với ai.
Biểu hiện thường gặp ở các em là thích thể hiện, nổi loạn, muốn chứng minh mình
nhưng nếu gặp phải những vấn đề ngoài tầm hiểu biết và kiểm soát thì ngay lập
tức chán nản, như quả bóng xì hơi, uể oải, lừ đừ, kém năng động, không muốn đi
ra ngoài, không thích thể thao hoặc chẳng buồn động đến sách vở. Sự phát triển
của cơ thể, những áp lực của việc học hành thi cử, những băn khoăn tâm lý đầu
đời... khiến trẻ mệt mỏi, chán nản. Giai đoạn “xì hơi” này cũng chỉ là một phần
bình thường trong tiến trình phát triển của tuổi teen. Các cô bé, cậu bé cần
thời gian riêng để... không làm gì cả.
Theo TS. Nguyễn Thị Kim Quý, giảng viên Khoa Tâm lý, Trường ĐH Sư phạm Hà Nội:
“Tuổi dậy thì có rất nhiều biến động, lòng tự ái, tự trọng rất cao, muốn khẳng
định để người khác biết mình là ai trong xã hội, muốn mọi người tôn trọng như
người lớn. Nhưng người lớn lại không hiểu, coi chúng như trẻ con áp đặt. Những
nhu cầu, trẻ con giao lưu mở rộng nên hiểu biết rất nhiều, đặc biệt là về quyền
tham gia, quyền phát triển. Chúng ta gặp phải vấn đề là, nếu trước đây chúng ta
đòi hỏi ở trẻ nhiều nghĩa vụ, trách nhiệm mà quên mất quyền của chúng, thì nay,
nhiều người lại quá coi trọng và tôn trọng quyền của trẻ mà quên không giáo dục
trẻ nhiều về nghĩa vụ và trách nhiệm”.
Theo các chuyên gia tâm lý, khi các bậc cha mẹ băn khoăn, khổ sở khi thấy con
cái có biểu hiện khác thường, cách tốt nhất là bạn hãy coi như không có chuyện
gì xảy ra. Nếu bạn vẫn băn khoăn, hãy gặp và hỏi bạn bè của con để biết có điều
gì bất thường hay liệu con bạn có gặp rắc rối gì với “mối tình đầu” của chúng
hay không, để tìm ra nguồn gốc của vấn đề nhằm có biện pháp xử lý...
BACSI.com (Theo GĐ&XH)